Wat zijn de oorzaken van psychische klachten tijdens de zwangerschap en na de bevalling?
Voor alle psychiatrische stoornissen rondom zwangerschap en bevalling gelden in principe dezelfde oorzaken als daarbuiten. Hiervoor wordt verwezen naar andere websites, zoals www.psychowijzer.nl.
Meestal is er sprake van een combinatie van lichamelijke, psychologische en sociale factoren. Hierbij valt te denken aan: het optreden van stressvolle gebeurtenissen zoals complicaties tijdens de zwangerschap en bevalling, gebrek aan steun uit de omgeving, relatieproblemen, maatschappelijke problemen zoals werkloosheid, slechte huisvesting en armoede en een ongewenste of ongeplande zwangerschap. De allergrootste risicofactor voor het optreden van een psychiatrische stoornis tijdens de zwangerschap of na de bevalling is een eerder doorgemaakte psychiatrische stoornis. Dat betekent dat er dus in algemene zin, een zekere kwetsbaarheid bestaat voor het krijgen van een psychiatrische stoornis.
Bepaalde karaktereigenschappen, zoals bijvoorbeeld perfectionisme en controle behoefte, kunnen ook een rol spelen. Voor de kraamtranen en de postpartum psychose geldt dat deze waarschijnlijk sterk lichamelijk/biologisch bepaald zijn. Er is daar een minder duidelijke relatie met psychologische en sociale factoren.
Vrouwen met een bipolaire stoornis (manisch depressieve stoornis) (zie voor meer informatie: www.plusminus.nl of www.kenniscentrumbipolairestoornissen.nl) of een eerste graad familielid met een manisch-depressieve stoornis hebben een verhoogde kans om na de bevalling psychotisch te worden. Een vrouw die al een keer een postpartum psychose heeft gehad, loopt bij een volgende zwangerschap een sterk verhoogd risico zodat geadviseerd wordt zich hiervoor preventief (dus voordat er klachten optreden) te laten behandelen. Intensieve begeleiding in de zwangerschap en rond de bevalling wordt geadviseerd.
Bij de postpartum depressie is er een relatie gevonden met schildklierproblemen. Daarom is het belangrijk om bij psychische klachten na de bevalling eerst lichamelijke oorzaken uit te laten sluiten.
Hoewel het voor de hand ligt om te denken, is er tot nu toe geen rechtstreeks verband aangetoond tussen hormonale veranderingen die tijdens de zwangerschap en in het kraambed optreden en het ontstaan van psychiatrische stoornissen.
Bron: In gesprek over: Psychiatrie rond zwangerschap en bevalling, Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, 2009 (te downloaden via www.nvvp.net -> producten -> folders).
< terug naar "Psychiatrie en zwangerschap informatie"